Μίλενα από την Πράγα

Το βιβλίο της Μαργκαρέτε Μπούμπερ-Νόυμαν με τον τίτλο “Μίλενα από την Πράγα” (1963), εξέχον δείγμα της στρατοπεδικής γραμματείας, έχει ασυνήθιστη δομή, καθώς εμπεριέχει και την πρώτη βιογραφία της Μίλενα Γιέσενσκα.

Η αφήγηση της Μπούμπερ-Νόυμαν, εστιάζοντας στο χρονικό της φιλίας της με τη Μίλενα, που καλλιεργήθηκε μέσα στη σκληρή καθημερινότητα του ναζιστικού στρατοπέδου του Ράβενσμπρουκ όπου βρέθηκαν έγκλειστες, επιτυγχάνει τελικά διπλό στόχο:

Ως στρατοπεδική μαρτυρία, παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τη ραγδαία επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης των κρατουμένων, με αποκορύφωμα τη μετατροπή του Ράβενσμπρουκ από στρατόπεδο εργασίας σε στρατόπεδο εξόντωσης.

Ως βιογραφία, ανατρέχει στα χρόνια της νεότητας και της ωριμότητας της Μίλενα στη γενέθλια Πράγα, αλλά και στη Βιέννη, αναδεικνύοντας την αντισυμβατική προσωπικότητά της. Και επειδή στη ζωή της Μίλενα το ατομικό και το συλλογικό ήταν συνυφασμένα, η αφήγηση εξελίσσεται σε τοιχογραφία των ιδεολογικών, πολιτικών και καλλιτεχνικών τάσεων κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου, τότε που το όραμα της επανάστασης συμβάδιζε με τα οράματα των πρωτοποριακών κινημάτων στον χώρο της τέχνης.