Νοσοκομεία και συναφή ιδρύματα στην Ελλάδα

Το βιβλίο έχει τον τίτλο «Νοσοκομεία και συναφή ιδρύματα στην Ελλάδα. Ιστορικές πληροφορίες και μαρτυρίες». Πρόκειται για έναν ογκώδη τόμο 528  σελίδων (xvi=512), διαστάσεων 28×20 (Α4) με στοχευμένη εικονογράφηση με φωτογραφίες είτε παλαιότερες είτε σύγχρονες, αλλά σε κάθε περίπτωση χαρακτηριστικές του νοσοκομείου ή των άλλων τύπων νοσηλευτηρίου. Τα κείμενα στηρίζονται σε σπάνια έντυπα, σε τοπικές ή πανελλήνιες εφημερίδες, σε ιατρικά περιοδικά, σε επετειακά δημοσιεύματα ή σε αφιερωματικές εκδόσεις.

Τα «συναφή ιδρύματα»

Είναι και αυτά νοσηλευτήρια με στόχο την παροχή νοσηλευτικών υπηρεσιών ή την παρακολούθηση προς διάγνωση ή την φροντίδα ατόμων με νοητικές, σωματικές ή κοινωνικές αδυναμίες. Δεν πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε ότι ο σύγχρονος ορισμός του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) θεωρεί ως υγεία την πλήρη σωματική, ψυχική και κοινωνική ευεξία. Μέσα από αυτή την αντίληψη περιλαμβάνονται στο βιβλίο πλην των νοσοκομείων και αναρρωτήρια, ψυχιατρεία, σανατόρια, λοιμοκαθαρτήρια, λεπροκομεία, αλλά κατά περίπτωση και ορφανοτροφεία, γηροκομεία, άσυλα ανιάτων και συναφείς δομές. Όπως καθένα από τα ιδρύματα έχει τους δικούς του σκοπούς, έχει τη δική του ιστορία. Άλλα από αυτά πρωτολειτούργησαν κάτω από Δυτικούς κατακτητές, άλλα κάτω από ελληνοορθόδοξους εκκλησιαστικούς φορείς, άλλα από τοπικές εθνοτικές-θρησκευτικές ομάδες, άλλα από κοινότητες ή από επαγγελματικά σωματεία. Κι ακόμα πλούσιοι ιδιώτες ήταν συχνά ιδρυτές νοσηλευτικών ιδρυμάτων, ασχέτως των προθέσεων καθενός από αυτούς.

Εξέλιξη νοσηλευτικών ιδρυμάτων

Τα νοσηλευτικά ιδρύματα είναι θεσμός εξελισσόμενος στον χρόνο σε συνάρτηση με πλήθος μεταβλητές. Η αλλεπάλληλες ιστορικές μεταβολές έχουν συμβάλλει στη ρευστότητα του συνόλου των νοσηλευτικών ιδρυμάτων. Νοσοκομεία σε κατάσταση καλής λειτουργίας επιτάσσονται για κάλυψη των αναγκών του Στρατού της χώρας, ακολούθως όμως από στρατούς Κατοχής. Οι δικαιούχοι των Νοσοκομείων πολίτες παραπέμπονται σε ιδιωτικά κτήρια που μετασχηματίζονται – όσο είναι δυνατόν – σε Νοσοκομεία. Σχολεία, ξενοδοχεία, ορφανοτροφεία, ιδιωτικές κατοικίες (βίλες) κλπ. έχουν κατά καιρούς χρησιμοποιηθεί ως Νοσοκομεία. Όσο για τις δραματικές συνθήκεςτου Μετώπου, εκεί οι υγειονομικές υπηρεσίες αναγκάζονται να βρουν στοιχειώδεις λύσεις αυτοσχεδιάζοντας. Ανάλογα ισχύουν και για έκτακτα γεγονότα (λ.χ. σεισμοί) σε ειρηνικές περιόδους.