Για τη σκηνοθεσία

Ο Ελία Καζάν υπήρξε ίσως ο πιο διάσηµος σκηνοθέτης του θεάτρου και του κινηµατογράφου των µέσων του εικοστού αιώνα και το βιβλίο αυτό µας παρουσιάζει τον αριστοτέχνη την ώρα της δουλειάς του. Ο Καζάν σκηνοθέτησε τα σπουδαιότερα αµερικανικά θεατρικά έργα της εποχής –των Άρθουρ Μίλλερ και Τεννεσσί Γουίλλιαµς– και εκσυγχρόνισε το θέατρο και τον κινηµατογράφο µε δυναµική δράση, ποιητική σκηνοθεσία και ενδελεχή νατουραλισµό. Οι επιτυχίες του στο Χόλλυγουντ και στο Μπρόντγουεϋ –Λεωφορείον ο Πόθος (θέατρο και κινηµατογράφος), Ήταν όλοι τους παιδιά µου, Ο θάνατος του εµποράκου, Λυσσασµένη γάτα, Το λιµάνι της αγωνίας, Ανατολικά της Εδέµ, Κουκλίτσα, Αµέρικα Αµέρικα– µαρτυρούν τη βαθιά του επίδραση στην τέχνη της σκηνοθεσίας. Οι παρατηρήσεις του γι’ αυτά και άλλα κλασικά θεατρικά έργα διαµόρφωσαν τις µετέπειτα παραγωγές τους – και εξακολουθούν να ασκούν επιρροή. Καµία άλλη σκηνοθετική επιτυχία δε συγκρίνεται µε τη δική του.

Αυτό το εξαιρετικό βιβλίο, που αντλεί υλικό από τα σηµειωµατάρια, τις επιστολές, τις συνεντεύξεις και την αυτοβιογραφία του, αποκαλύπτει τη µέθοδο του Καζάν: τον τρόπο µε τον οποίο ανακάλυπτε τον πυρήνα κάθε κειµένου και κάθε χαρακτήρα, πώς ανέλυε κάθε έργο µε βάση τα βιώµατά του, πώς καθόριζε τις λεπτοµέρειες κάθε παραγωγής, από την επιλογή των ηθοποιών και τα κοστούµια ως τα σκηνικά και τη φωτογραφία. Επίσης, βλέπουµε πώς συνεργαζόταν µε τους δραµατουργούς και τους σεναριογράφους για τα κείµενα και µε τους ηθοποιούς για την ερµηνεία. Το τελευταίο τµήµα του βιβλίου, «Οι ηδονές της σκηνοθεσίας» –δοκίµια που έγραψε ο Καζάν την τελευταία δεκαετία της ζωής του–, είναι απλό, προκλητικό, ειλικρινές και γεµάτο πάθος, ένας σοφός επαγγελµατίας που µοιράζεται τα µυστικά της τέχνης του και µας συµβουλεύει να αναζητάµε τον εαυτό µας σε κάθε έργο, να πολεµάµε το σύστηµα και ταυτόχρονα να περνάµε καλά.